Varikoselin erkeklerde testislerden dönen toplardamarların genişlemesi sonucu oluşan ve sık görülen bir hastalık olduğunu söyleyen Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Arslan, “ Genellikle sol testiste görülür ancak her iki testiste de ortaya çıkabilir. Varikosel tedavi edilmezse sperm üretimini olumsuz etkileyebilir ve infertiliteye (kısırlık) yol açabilir” dedi. Prof. Dr. Murat Arslan varikosel hakkında en çok merak edilen soruları yanıtladı.

Varikosel nedir? Varikosel, testis çevresindeki damarların anormal genişlemesi olarak tanımlanır. Bu genişleme, damarların içindeki kanın normal akışını engelleyebilir ve testislerde aşırı ısınmaya neden olabilir. Testislerin sağlıklı çalışabilmesi için belirli bir sıcaklık aralığında olması gerekir; bu nedenle, varikosel, testis fonksiyonlarını bozabilir.

Varikosel kimlerde görülür? Varikosel genellikle 15-25 yaş arasındaki genç erkeklerde görülür. Erkeklerin yaklaşık yüzde 15-20'sinde varikosel bulunur ve bu oran kısırlık problemi yaşayan erkeklerde yüzde 40'a kadar çıkabilir.

Varikoselin sebepleri nelerdir? Varikoselin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, anatomik ve fizyolojik faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Testislerden dönen toplardamarların valf sisteminde meydana gelen bir bozukluk, kanın geriye doğru akmasına ve damarların genişlemesine yol açabilir. Bu duruma özellikle sol tarafta daha sık rastlanır. Çünkü sol testis damarı, sağ testis damarından farklı olarak daha uzun bir yoldan geçer ve bu da basınç artışına neden olabilir.

Varikoselin belirtileri nelerdir? Varikosel genellikle belirgin bir belirti vermez ve çoğu zaman tesadüfen fark edilir. Ancak bazı erkeklerde testislerde ağrı, özellikle uzun süre ayakta kalma veya fiziksel aktivite sonrası rahatsızlık hissi, testislerde şişlik ve kısırlık gibi belirtiler görülebilir. Testislerdeki damarların genişlemesi genellikle elle hissedilebilir ve bu da tanıyı kolaylaştırır.

Varikosel tanısı nasıl yapılır? Varikosel tanısı için elle muayene önemlidir. Ürolog genişlemiş damarları elle muayene sırasında tespit eder. Damarlarda ikinci veya üçüncü derece genişleme varsa varikosel tanısı konur. Bu aşamada skrotal doppler ultrason yapılır. Ultrason ile testislerde kanın geri kaçışı ve damar genişlemesi değerlendirilir. Gerekli görülürse sperm testi yapılabilir.

Varikosel nasıl tedavi edilir? Varikoselin tedavi gerektirip gerektirmediği, kişinin semptomlarına ve kısırlık sorunlarına bağlıdır. Eğer testiste gelişim bozukluğu veya kısırlık sorunu varsa, cerrahi tedavi düşünülmelidir. Altın standart tedavi yöntemi mikrocerrahi varikoselektomi olarak bilinen mikroskop altında yapılan cerrahi tekniktir. Bu yöntem, küçük bir kesiden genişlemiş damarları daha hassas ve kontrollü bir şekilde tedavi etmeyi amaçlar, sadece genişlemiş damarlar bağlanır ve kan akışı normale döner. Mikroskop ile yapıldığı için testisin lenf ve atardamarlarına zarar verilmez. Bunun yanı sıra laparoskopik yöntemler de kullanılabilir.

Varikosel tedavi edilmezse ne olur? Varikosel tedavi edilmezse, testislerdeki ısı artışı sperm üretimini ve kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu durum, uzun vadede kısırlık yani infertiliteye yol açabilir. Ayrıca, tedavi edilmeyen varikoseller, özellikle genç erkeklerde testislerde ağrı ve testis gelişme bozukluğuna neden olabilir. Erken tanı ve uygun tedavi yöntemleri ile bu rahatsızlığın olumsuz etkileri önlenebilir. Testis sağlığı konusunda endişe duyan bireylerin, uzman bir üroloji hekimine başvurmalarını ve erken teşhis ile tedavi olmalarını öneriyorum.