Kış mevsimiyle birlikte grip virüslerine bağlı salgınlar dünya genelinde artışa geçiyor. Soğukların iyiden iyiye hissedildiği bu günlerde insanlar yüksek ateş, halsizlik, boğaz ağrısı ve öksürük şikayetleri yaşıyor. İnfluenza, boğazdan başlayarak üst ve alt solunum yollarında oluşan ve salgınlara yol açan yüksek derecede bulaşıcı viral bir enfeksiyondur. A, B, C olmak üzere 3 tip grip virüsü vardır. BİOLAB Laboratuvar Grubu’ndan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Tuncay Batur, influenzadan nasıl korunmamız gerektiğini anlattı.
Nasıl Bulaşır?
İnfluenza virüsü temel olarak; konuşma, hapşırma veya öksürme sonucu 100-180 cm uzağına kadar havaya saçılabilen damlacıkların solunması, virüs bulaşmış yüzeye temas ya da kirli ellerle kişiden kişiye bulaşır. Soğuk havalarda kalabalık ve iyi havalandırılmayan kapalı alanların kullanımı arttığı için virüsün daha hızlı yayılımı mümkündür.
İnfluenza A ve B virüsleri; kapı kolu, masa, bardak vb. bulaştıkları yüzeyde 2-8 saat kadar yaşayabilmektedir. Hasta kişiler belirtilerin ortaya çıkmasından 1 gün öncesinden başlayarak hastalığın 5-7. günlerine kadar bulaşıcıdır. Hastalığın bulaştırıcı olduğu dönem, belirtilerin başlamasından önceki 24 saat ve sonraki 5 gündür. Grip enfeksiyonuna yakalanmış bir hastada hastalık ilk 3 gününde en üst düzeyde olmakla birlikte bu süre 7 güne kadar uzayabiliyor.
Çocuklarda ve bağışıklık sistemi yetmezliği olan hastalarda bu süre daha uzun olabiliyor. Okul, kreş, bakımevi gibi kalabalık ortamlarda bireyler kaynaklı oldukları enfeksiyonu kolaylıkla çevrelerine bulaştırmaktadır. Çok bulaşıcı bir enfeksiyon olan grip, özellikle hijyen şartlarına yeteri kadar dikkat gösteremeyen yaş ortalamasındaki yuva ve kreş çocukları için önemli bir sağlık sorunu oluşturmaktadır. İnfluenza çocuklara günlük yaşamda sıklıkla temas ettikleri masa, kapı kulpu, oyuncak gibi yüzeylerden bulaşabilmektedir.
Belirtileii Nelerdir?
Grip belirtileri, virüsün vücuda girmesinden sonraki 1-5 gün içerisinde ortaya çıkar. Kuluçka süresinin ardından başlangıcı genellikle anidir. Kişi kendini iyi hissediyorken, 1-2 saat içinde; yüksek ateş, öksürük, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, boğaz ağrısı, burun akıntısı veya burun tıkanıklığı, halsizlik, yorgunluk, titreme, bazen ishal ve kusma şikayetlerinden bir ya da birkaç tanesi tabloya eklenebilir. Bu belirtiler, 3-5 gün kadar sürse de genellikle 2-3 gün içinde düzelme başlar.
Küçük çocuklar, 65 yaş üzeri insanlar, hamileler ve astım, diyabet, kalp hastalıkları gibi kronik hastalığı olanlarda hayatı tehdit edebilen komplikasyonlar gelişebilmekte ve durumlarının ağırlaşması söz konusu olabilmektedir. Viral bir hastalık olmasıyla dikkat çeken influenza virüsü oldukça bulaşıcıdır.
Tanı İçin
Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarının yoğun görüldüğü kış aylarında birçok virüs grip benzeri semptomlara neden olmakta ve kesin tanı laboratuvar testleriyle konabilmektedir. Test için burundan sürüntü alınmaktadır. Erken tanı klinik iyileşme ve düşük komplikasyon için çok önemlidir.