Özel Egeumut Hastanesi KBB Uzmanı Op. Dr. Mehmet Türkyılmaz kulak kiri ve temziliği hakkında merak edilen soruları yanıtladı
Serümen buşonu nedir?
Dış kulak yolunun dış kısmındaki derinin içerisinde, kulak salgısını oluşturan salgı bezleri bulunur. Salgının görevi toz parçalarını tutarak kulak zarına zarar vermesini engellemektir. Kuruyan salgı genellikle içerdiği toz ve kumla birlikte kulak dışına atılır. Dış kulak yolundaki kurumuş birikintiye "buşon (kulak kiri)" adı verilir. "Kulak kiri" kulağın kirli olduğu anlamına gelmez, halk arasında böyle isimlendirilmiştir.
Buşon hangi şikayetlere neden olur?
Kulak salgısı, dış kulak yolunda koruyucu bir tabaka oluşturur. Kulak salgısının yokluğu, dış kulak yolunun kuruma ve kaşıntılara sebep olur. Kulakta buşon birikimi tıkanıklık oluşturduğunda ise geçici işitme kaybı, kulakta dolgunluk hissi, ağrı, kaşıntı, uğultu ve çınlama gözlenebilir.
Buşon nasıl tedavi edilir?
Dış kulak yolunun dışa yakın kısmında olan buşon küret / aspiratör yardımıyla çıkarılabilir. Buşonun hemen çıkartılamadığı durumlarda kiri yumuşatıcı damla verilerek (GLİSERİN / OKSİJENLİ SU) belirli bir süre sonrasında aspirasyon (hava ile çekme) genel uygulamadır. Kulak lavajı (kulak yıkama) ise nazikçe yapılmalıdır. Ancak her kulağa lavaj yapılamayabilir. Damla tek başına bazı buşonları tamamen yok edebilir ya da tedavi öncesinde buşonu yumuşatır.
Buşonu hastanın kendisi temizleyebilir mi?
Kulak zarından kulak kepçesine doğru deri ve birikintilerin yavaş yavaş itilmesi ile çoğunlukla kulak kanalı doğal temizleme mekanizmasıyla kendi kendini temizler. Buşon devamlı olarak kulak dışına doğru itilir, burada kurur ve düşer. Kulak salgısı, sadece dış kısmında oluşur eğer hasta kulağını yabancı bir cisimle temizlemeye kalkışırsa, bu salgıyı iç kısma, kulak zarına doğru iter. Ayrıca dış kulak yolu ve kulak zarı kolaylıkla zedelenebilir. Kulak zarında delik olup olmadığı bilinmelidir. Kulak kirini yumuşatacak damla ve uygulanacak tedavi ona göre hekiminizce belirlenir. Kulak zarınız delikse, kulak lavajı (su ile yıkanması) iltihap gelişmesine neden olabilir. Bu durumlarda Kulak Burun Boğaz hastalıkları uzmanına başvurmanız gerekir.
Kulak yıkatmak/temizletmek alışkanlık yapar mı?
Kulak yolunun temizlenmesi bir alışkanlık yapmaz. Kulak salgısı koyu olanlar, döküntülü cilt hastalığı olanlar ve kulak kanallarının kendisini temizleme mekanizması yetersiz olan kişilerde sık sık buşon biriktiği için, her altı ay veya yılda bir kez kulaklarını temizletmek ihtiyacı duyarlar. Bu, kulak akıntısının yapısından kaynaklanmaktadır ve ilk yıkama işleminden önce başlayan ve yıkama işlemi sonrasında da devam edecek bir sorundur.