Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Cem Karas, uyku apnesinin iş ve sosyal hayatı olumsuz etkileyen, hatta trafik güvenliğini bile tehdit eden ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirtti. Ayrıca, uyku apnesinin hangi durumlarda tehlike oluşturabileceği hakkında bilgiler vererek tedavi yöntemlerini anlattı.

Yaşam Kalitesini Düşürüyor

Uyku apnesinin uykuda solunum durması olarak tanımlandığını söyleyen Dr. Karas, “ Uyku apnesi yaşam kalitesini düşürmekle kalmadığı gibi beraberinde birçok tehlikeye de neden olabilir. Uyku apnesi olan biri gece boyunca kaliteli uyuyamaz. Sürekli oksijen düşüşü nedeniyle beyin, derin uykuya geçemez ve kişi sabah kalktığında sanki hiç uyumamış gibi hisseder. Bu da gün boyunca aşırı uyku hali demektir. Araştırmalara göre, uyku apnesi olan sürücülerin trafik kazalarına karışma riski normal insanlara göre 7 kat daha fazladır. Birçok otobüs ve tır şoförü, sabahları “göz açıp kapayıncaya kadar” uyuyakaldığını fark etmeden direksiyon başında saniyelik mikro uykular yaşar. İşte o saniyelik dalgınlıklar, ölümlü kazalara neden olabilir. Ünlü aktör Carrie Fisher (Prenses Leia - Star Wars) gibi birçok insanın ölüm sebebi, gece boyunca nefessiz kalmalarına bağlı kalp durmasıdır” diye konuştu.

Uyku apnesi olan bir kişinin gün içerisinde sürekli yorgun, dalgın ve unutkan olduğunu dile getiren Dr. Karas, “Bir makine mühendisi düşünün. Yoğun çalışma saatlerinde dikkati bir an dağılır ve yanlış bir düğmeye basar. Fabrikada ciddi bir iş kazası yaşanır. ABD’de yapılan bir araştırmada, iş kazalarının yüzde 30’unun uyku bozukluğu olan çalışanlarla bağlantılı olduğu ortaya çıkmıştır. Büyük petrol rafinerisi patlamaları, ameliyat sırasında yapılan kritik hatalar, dev inşaat vinçlerinin düşmesi… Hepsi yorgun ve uykusuz beyinlerin kararlarıyla oluşmuştur” dedi.

Uyku Apnesi Kilo Aldırıyor

Uyku apnesinin kilo alımına sebep olabileceğini söyleyen Dr. Karas, “Uyku apnesi kilo alımına neden olabilir. Uyku sırasında solunum durduğu için vücut sürekli stres hormonları salgılar. Kortizol gibi hormonlar, insülin dengesini bozar ve kişinin iştahını artırır. Gece uykusuz kalan birinin canı neredeyse hep tatlı çeker çünkü vücut, enerji açığını kapatmak için şekerli ve yağlı besinleri tüketmeye zorlar. Uyku apnesi tedavi edilmediğinde, kişi kilo alabilir ve apne daha da kötüleşebilir. Bu kısır döngü kırılmadığında, kişi diyabet, kalp hastalığı ve yüksek tansiyon gibi ölümcül hastalıklara yakalanabilir” şeklinde konuştu.

Uyku Apnesi Belirtileri

Dr. Karas, “Uyku apnesi olanlar genellikle bunu fark etmez, çünkü solunum durmaları uyku sırasında gerçekleşir. Ancak bazı ipuçları, hastalığın habercisi olabilir. Yüksek sesle horlama, geceleri nefesin durması (eşiniz fark edebilir), sabahları boğaz kuruluğu ve baş ağrısı ile uyanma, gün içinde aşırı uyku hali, dalgınlık ve unutkanlık, odaklanma güçlüğü, sinirlilik ve depresyon belirtileri, gece boyunca sıkça tuvalete kalkma gibi durumlar uyku apnesinin belirtileri arasında yer almaktadır” dedi.

Tedavi Edilebilir Bir Hastalık

Uyku apnesinin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunun önemle altını çizen Dr. Karas, “Günümüzde uyku testi (polisomnografi) ile kesin tanı konulabilir. Hafif vakalarda burun açıcı operasyonlar, dil kökü ve çene cerrahileriyle kalıcı çözüm sağlanabilir. Ciddi vakalarda ise özel uyku apareyleri kullanılabilir. Kilo verme, düzenli egzersiz ve alkol/tütün kullanımını bırakma gibi yaşam tarzı değişiklikleri ile belirtiler hafifletilebilir” diye konuştu.

Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Dr. Karas, tedavi edilmeyen uyku apnesinin, kalp krizi ve felç riskini 4 kat artırabileceğini, diyabet ve insülin direnci geliştirebileceğini, hipertansiyonu (yüksek tansiyon) ortaya çıkartabileceğini, depresyon ve anksiyete riskini yükseltebileceğini ve zamanla beyin fonksiyonlarına zarar vererek unutkanlık ve demansı tetikleyebileceğini söyledi.

Uyku apnesinin çocuklarda ise büyüme ve gelişmeyi engelleyebileceğini belirten Dr. Karas, “ Okul başarısını düşürebilir, dikkat eksikliğine yol açabilir. Bazen hiperaktif olduğu sanılan çocuklar aslında uykusuz ve yorgundur” dedi.

Hafife Alınmamalı

Horlama ve uyku apnesinin hafife alınacak bir sorun olmadığına vurgu yapan Dr. Karas, “Eğer her sabah yorgun kalkıyorsanız, gün içinde direksiyon başında gözleriniz kapanıyorsa veya geceleri nefesinizin durduğunu fark eden biri varsa zaman kaybetmeden bir uzmana danışın. Unutmayın ki sağlıklı bir uyku, uzun ve kaliteli bir yaşamın en önemli anahtarıdır. Uykunuzda neler olup bittiğini bilmek, hayatınızı kurtarabilir” dedi.